Exodus

Ed. Murray McGillivray. Online Corpus of Old English Poetry (OCOEP). Edition in progress. This file last updated 12/12/07. Note that glosses begin after line 135.

Hwæt! We feor and neah  gefrigen habað
ofer middangeard  Moyses domas,
wræclico wordriht,  wera cneorissum,--
in uprodor  eadigra gehwam

5

æfter bealusiðe  bote lifes,
lifigendra gehwam  langsumne ræd,--
hæleðum secgan.  Gehyre se ðe wille!
þone on westenne  weroda drihten,
soðfæst cyning,  mid his sylfes miht

10

gewyrðode,  and him wundra fela,
ece alwalda,  in æht forgeaf.
He wæs leof gode,  leoda aldor,
horsc and hreðergleaw,  herges wisa,
freom folctoga.  Faraones cyn,

15

godes andsacan,  gyrdwite band,
þær him gesealde  sigora waldend,
modgum magoræswan,  his maga feorh,
onwist eðles,  Abrahames sunum.
Heah wæs þæt handlean  and him hold frea,

20

gesealde wæpna geweald  wið wraðra gryre,
ofercom mid þy campe  cneomaga fela,
feonda folcriht.  ða wæs forma sið
þæt hine weroda god  wordum nægde,
þær he him gesægde  soðwundra fela,

25

hu þas woruld worhte  witig drihten,
eorðan ymbhwyrft  and uprodor,
gesette sigerice,  and his sylfes naman,
ðone yldo bearn  ær ne cuðon,
frod fædera cyn,  þeah hie fela wiston.

30

Hæfde he þa geswiðed  soðum cræftum
and gewurðodne  werodes aldor,
Faraones feond,  on forðwegas.
þa wæs ingere  ealdum witum
deaðe gedrenced  drihtfolca mæst;

35

hordwearda hryre  heaf wæs geniwad,
swæfon seledreamas,  since berofene.
Hæfde mansceaðan  æt middere niht
frecne gefylled,  frumbearna fela,
abrocene burhweardas.  Bana wide scrað,

40

lað leodhata,  land drysmyde
deadra hræwum,  dugoð forð gewat,
wop wæs wide,  worulddreama lyt.
wæron hleahtorsmiðum  handa belocene,
alyfed laðsið  leode gretan;

45

folc ferende,  feond wæs bereafod,
hergas on helle.  Heofung þider becom,
druron deofolgyld.  Dæg wæs mære
ofer middangeard  þa seo mengeo for.
Swa þæs fæsten dreah  fela missera,

50

ealdwerige,  Egypta folc,
þæs þe hie wideferð  wyrnan þohton
Moyses magum,  gif hie metod lete,
on langne lust  leofes siðes.
Fyrd wæs gefysed,  from se ðe lædde,

55

modig magoræswa,  mægburh heora.
Oferfor he mid þy folce  fæstena worn,
land and leodweard  laðra manna,
enge anpaðas,  uncuð gelad,
oðþæt hie on Guðmyrce  gearwe bæron,

60

(wæron land heora  lyfthelme beþeaht),
mearchofu morheald.  Moyses ofer þa,
fela meoringa,  fyrde gelædde.
Heht þa ymb twa niht  tirfæste hæleð,
siððan hie feondum  oðfaren hæfdon,

65

ymbwicigean  werodes bearhtme
mid ælfere  æthanes byrig,
mægnes mæste  mearclandum on.
Nearwe genyddon  on norðwegas,
wiston him be suðan  Sigelwara land,

70

forbærned burhhleoðu,  brune leode,
hatum heofoncolum.  þær halig god
wið færbryne  folc gescylde,
bælce oferbrædde  byrnendne heofon,
halgan nette  hatwendne lyft.

75

Hæfde wederwolcen  widum fæðmum
eorðan and uprodor  efne gedæled,
lædde leodwerod,  ligfyr adranc,
hate heofontorht.  Hæleð wafedon,
drihta gedrymost.  Dægsceades hleo

80

wand ofer wolcnum;  hæfde witig god
sunnan siðfæt  segle ofertolden,
swa þa mæstrapas  men ne cuðon,
ne ða seglrode  geseon meahton,
eorðbuende  ealle cræfte,

85

hu afæstnod wæs  feldhusa mæst,
siððan he mid wuldre  geweorðode
þeodenholde.  þa wæs þridda wic
folce to frofre.  Fyrd eall geseah
hu þær hlifedon  halige seglas,

90

lyftwundor leoht;  leode ongeton,
dugoð Israhela,  þæt þær drihten cwom
weroda drihten,  wicsteal metan.
Him beforan foran  fyr and wolcen
in beorhtrodor,  beamas twegen,

95

þara æghwæðer  efngedælde
heahþegnunga  haliges gastes,
deormodra sið  dagum and nihtum.
þa ic on morgen gefrægn  modes rofan
hebban herebyman  hludan stefnum,

100

wuldres woman.  Werod eall aras,
modigra mægen,  swa him Moyses bebead,
mære magoræswa,  metodes folce,
fus fyrdgetrum.  Forð gesawon
lifes latþeow  lifweg metan;

105

swegl siðe weold,  sæmen æfter
foron flodwege.  Folc wæs on salum,
hlud herges cyrm.  Heofonbeacen astah
æfena gehwam,  oðer wundor,
syllic æfter sunnan  setlrade beheold,

110

ofer leodwerum  lige scinan,
byrnende beam.  Blace stodon
ofer sceotendum  scire leoman;
scinon scyldhreoðan,  sceado swiðredon,
neowle nihtscuwan  neah ne mihton

115

heolstor ahydan;  heofoncandel barn.
Niwe nihtweard  nyde sceolde
wician ofer weredum,  þy læs him westengryre,
har hæðbroga,  holmegum wederum
on ferclamme  ferhð getwæfde.

120

Hæfde foregenga  fyrene loccas,
blace beamas;  bellegsan hweop
in þam hereþreate,  hatan lige,
þæt he on westenne  werod forbærnde,
nymðe hie modhwate  Moyses hyrde.

125

Scean scir werod,  scyldas lixton,
gesawon randwigan  rihte stræte,
segn ofer sweoton,  oðþæt sæfæsten
landes æt ende  leodmægne forstod,
fus on forðweg.  Fyrdwic aras;

130

wyrpton hie werige,  wiste genægdon
modige meteþegnas,  hyra mægen beton.
Bræddon æfter beorgum,  siððan byme sang,
flotan feldhusum.  þa wæs feorðe wic,
randwigena ræst,  be þan readan sæ.

135

Ðær on fyrd hyra    færspell becwom,
oht inlende.    Egsan stodan,
wælgryre weroda;    wræcmon gebad
laðne lastweard,    se ðe him lange ær
eðelleasum    onnied gescraf,

140

wean witum fæst.    Wære ne gymdon,
ðeah þe se yldra cyning    ær ge . . .
[Leaves are missing from the manuscript at this point.]
Þa wearð yrfeweard    ingefolca,
manna æfter maðmum,    þæt he swa miceles geðah.
Ealles þæs forgeton    siððan grame wurdon

145

Egypta cyn    ymbe antwig;
ða heo his mægwinum    morðor fremedon,
wroht berenedon,    wære fræton.
Wæron heaðowylmas    heortan getenge,
mihtmod wera;    manum treowum

150

woldon hie þæt feorhlean    facne gyldan,
þætte hie þæt dægweorc    dreore gebohte,
Moyses leode,    þær him mihtig god
on ðam spildsiðe    spede forgefe.
Þa him eorla mod    ortrywe wearð

155

siððan hie gesawon    of suðwegum
fyrd Faraonis    forð ongangan,
eoferholt wegan,    eored lixan,
(garas trymedon,    guð hwearfode,
blicon bordhreoðan,    byman sungon),

160

þufas þunian,    þeod mearc tredan.
On wæl hreopon    herefugolas,
hildegrædige,
deawigfeðere    ofer drihtneum,
wonn wælceasega.    Wulfas sungon

165

atol æfenleoð    ætes on wenan,
carleasan deor,    cwyldrof beodan
on laðra last    leodmægnes fyl.
Hreopon mearcweardas    middum nihtum,
fleah fæge gast,    folc wæs gehnæged.

170

Hwilum of þam werode    wlance þegnas
mæton milpaðas    meara bogum.
Him þær segncyning    wið þone segn foran,
manna þengel,    mearcþreate rad;
guðweard gumena    grimhelm gespeon,

175

cyning cinberge,    (cumbol lixton),
wiges on wenum,    wælhlencan sceoc,
het his hereciste    healdan georne
fæst fyrdgetrum.    Freond onsegon
laðum eagan    landmanna cyme.

180

Ymb hine wægon    wigend unforhte,
hare heorawulfas    hilde gretton,
þurstige þræcwiges,    þeodenholde.
Hæfde him alesen    leoda dugeðe
tireadigra    twa þusendo,

185

þæt wæron cyningas    and cneowmagas,
on þæt ealde riht,    æðelum deore.
Forðon anra gehwilc    ut alædde
wæpnedcynnes,    wigan æghwilcne
þara þe he on ðam fyrste    findan mihte.

190

wæron ingemen    ealle ætgædere,
cyningas on corðre.    Cuð oft gebad
horn on heape    to hwæs hægstealdmen,
guðþreat gumena,    gearwe bæron.
Swa þær eorp werod,    ecan læddon,

195

lað æfter laðum,    leodmægnes worn,
þusendmælum;    þider wæron fuse.
Hæfdon hie gemynted    to þam mægenheapum
to þam ærdæge    Israhela cynn
billum abreotan    on hyra broðorgyld.

200

Forþon wæs in wicum    wop up ahafen,
atol æfenleoð,    egesan stodon.
Weredon wælnet,    þa se woma cwom;
flugon frecne spel.    Feond wæs anmod,
werud wæs wigblac,    oðþæt wlance forsceaf

205

mihtig engel,    se ða menigeo beheold,
þæt þær gelaðe mid him    leng ne mihton
geseon tosomne;    sið wæs gedæled.
Hæfde nydfara    nihtlangne fyrst,
þeah ðe him on healfa gehwam    hettend seomedon.

210

Mægen oððe merestream:    nahton maran hwyrft.
Wæron orwenan    eðelrihtes,
sæton æfter beorgum    in blacum reafum,
wean on wenum;    wæccende bad
eall seo sibgedriht    somod ætgædere

215

maran mægenes,    oð Moyses bebead
eorlas on uhttid    ærnum bemum
folc somnigean,    frecan arisan,
habban heora hlencan,    hycgan on ellen,
beran beorht searo,    beacnum cigean

220

sweot sande near.    Snelle gemundon
weardas wigleoð,    werod wæs gefysed,
brudon ofer burgum,    (byman gehyrdon),
flotan feldhusum,    fyrd wæs on ofste.
Siððan hie getealdon    wið þam teonhete

225

on þam forðherge    feðan twelfe
mode rofra;    mægen wæs onhrered.
Wæs on anra gehwam    æðelan cynnes
alesen under lindum    leoda duguðe
on folcgetæl    fiftig cista;

230

hæfde cista gehwilc    cuðes werodes
garberendra,    guðfremmendra,
X hund geteled,    tireadigra.
Þæt wæs wiglic werod.    Wace ne gretton
in þæt rincgetæl    ræswan herges,

235

þa þe for geoguðe    gyt ne mihton
under bordhreoðan    breostnet wera
wið flane feond    folmum werigean,
ne him bealubenne    gebiden hæfdon
ofer linde lærig,    licwunde spor,

240

gylpplegan gares.    Gamele ne moston,
hare heaðorincas,    hilde onþeon,
gif him modheapum    mægen swiðrade,
ac hie be wæstmum    wigheap curon,
hu in leodscipe    læstan wolde

245

mod mid aran,    eac þan mægnes cræft,
garbeames feng    gretan mihte.
Þa wæs handrofra    here ætgædere,
fus forðwegas.    Fana up gerad,
beama beorhtost;    bidon ealle þa gen

250

hwonne siðboda    sæstreamum neah
leoht ofer lindum    lyftedoras bræc.
Ahleop þa for hæleðum    hildecalla,
bald beadohata,    bord up ahof,
heht þa folctogan    fyrde gestillan,

255

þenden modiges meðel    monige gehyrdon.
Wolde reordigean    rices hyrde
ofer hereciste    halgan stefne,
werodes wisa    wurðmyndum spræc:
"Ne beoð ge þy forhtran,    þeah þe Faraon brohte

260

sweordwigendra    side hergas,
eorla unrim!    Him eallum wile
mihtig drihten    þurh mine hand
to dæge þissum    dædlean gyfan,
þæt hie lifigende    leng ne moton

265

ægnian mid yrmðum    Israhela cyn.
Ne willað eow andrædan    deade feðan,
fæge ferhðlocan.    Fyrst is æt ende
lænes lifes.    Eow is lar godes
abroden of breostum.    Ic on beteran ræd,

270

þæt ge gewurðien    wuldres aldor,
and eow liffrean    lissa bidde,
sigora gesynto,    þær ge siðien.
Þis is se ecea    Abrahames god,
frumsceafta frea,    se ðas fyrd wereð,

275

modig and mægenrof,    mid þære miclan hand."
Hof ða for hergum    hlude stefne
lifigendra þeoden,    þa he to leodum spræc:
"Hwæt, ge nu eagum to    on lociað,
folca leofost,    færwundra sum,

280

hu ic sylfa sloh    and þeos swiðre hand
grene tacne    garsecges deop.
Yð up færeð,    ofstum wyrceð
wæter wealfæsten    Wegas syndon dryge,
haswe herestræta,    holm gerymed,

285

ealde staðolas,    þa ic ær ne gefrægn
ofer middangeard    men geferan.
Fage feldas,    þa forð heonon
in ece tid    yðe þeahton,
sælde sægrundas.    Suðwind fornam,

290

bæðweges blæst.    Brim is areafod,
sand sæcir span.    Ic wat soð gere
þæt eow mihtig god    miltse gecyðde,
eorlas ærglade.    Ofest is selost
þæt ge of feonda    fæðme weorðen,

295

nu se agend    up arærde
reade streamas    in randgebeorh.
Syndon þa foreweallas    fægre gestepte,
wrætlicu wægfaru,    oð wolcna hrof."
Æfter þam wordum    werod eall aras,

300

modigra mægen.    Mere stille bad.
Hofon herecyste    hwite linde,
segnas on sande.    Sæweall astah,
uplang gestod   wið Israhelum
andægne fyrst.    Wæs seo eorla gedriht

305

anes modes,
fæstum fæðmum    freoðowære heold.
Nalles hige gehyrdon   haliges lare,
siððan leofes leoþ   læste near
sweg swiðrode   and sances bland.

310

Þa þæt feorðe cyn   fyrmest eode,
wod on wægstream,   wigan on heape,
ofer grenne grund,   Iudisc feða
on orette   on uncuð gelad
for his mægwinum.   Swa him mihtig god

315

þæs dægweorces   deop lean forgeald,
siððan him gesælde   sigorworca hreð,
þæt he ealdordom   agan sceolde
ofer cynericu,   cneowmaga blæd.
Hæfdon him to segne,   þa hie on sund stigon,

320

ofer bordhreoðan   beacen aræred
in þam garheape,   gyldenne leon,
drihtfolca mæst,   deora cenost.
Be þam herewisan   hynðo ne woldon
be him lifigendum   lange þolian,

325

þonne hie to guðe   garwudu rærdon
ðeoda ænigre.   þracu wæs on ore,
heard handplega,   hægsteald modige
wæpna wælslihtes,   wigend unforhte,
bilswaðu blodige,   beadumægnes ræs,

330

grimhelma gegrind,   þær Iudas for.
æfter þære fyrde   flota modgade,
Rubenes sunu.   Randas bæron
sæwicingas   ofer sealtne mersc,
manna menio;   micel angetrum

335

eode unforht.   He his ealdordom
synnum aswefede,   þæt he siðor for
on leofes last.   Him on leodsceare
frumbearnes riht   freobroðor oðþah,
ead and æðelo;   he wæs gearu swa þeah.

340

þær forð æfter him   folca þryðum
sunu Simeones   sweotum comon;
þridde þeodmægen   (þufas wundon
ofer garfare)   guðcyste onþrang
deawig sceaftum.   Dægwoma becwom

345

ofer garsecge,   godes beacna sum,
morgen mæretorht;   mægen forð gewat.
þa þær folcmægen   for æfter oðrum,
isernhergum.   an wisode
mægenþrymmum mæst,   þy he mære wearð,

350

on forðwegas   folc æfter wolcnum,
cynn æfter cynne.   Cuðe æghwilc
mægburga riht,   swa him Moises bead,
eorla æðelo.   Him wæs an fæder,
leof leodfruma,   landriht geþah,

355

frod on ferhðe,   freomagum leof.
Cende cneowsibbe   cenra manna
heahfædera sum,   halige þeode,
Israela cyn,   onriht godes,
swa þæt orþancum   ealde reccað

360

þa þe mægburge   mæst gefrunon,
frumcyn feora,   fæderæðelo gehwæs.
Niwe flodas   Noe oferlað,
þrymfæst þeoden,   mid his þrim sunum,
þone deopestan   drencefloda

365

þara ðe gewurde   on woruldrice.
Hæfde him on hreðre   halige treowa;
forþon he gelædde   ofer lagustreamas
maðmhorda mæst,   mine gefræge.
On feorhgebeorh   foldan hæfde

370

eallum eorðcynne   ece lafe,
frumcneow gehwæs,   fæder and moder
tuddorteondra,   geteled rime
mismicelra   þonne men cunnon,
snottor sæleoda.   Eac þon sæda gehwilc

375

on bearm scipes   beornas feredon,
þara þe under   heofonum hæleð bryttigað.
Swa þæt wise men   wordum secgað
þæt from Noe   nigoða wære
fæder Abrahames   on folctale.

380

þæt is se Abraham   se him engla god
naman niwan asceop;   eac þon neah and feor
halige heapas   in gehyld bebead,
werþeoda geweald;   he on wræce lifde.
Siððan he gelædde   leofost feora

385

haliges hæsum;   heahlond stigon
sibgemagas,   on Seone beorh.
wære hie þær fundon,   wuldor gesawon,
halige heahtreowe,   swa hæleð gefrunon.
þær eft se snottra   sunu Dauides,

390

wuldorfæst cyning,   witgan larum
getimbrede   tempel gode,
alh haligne,   eorðcyninga
se wisesta   on woruldrice,
heahst and haligost,   hæleðum gefrægost,

395

mæst and mærost,   þara þe manna bearn,
fira æfter foldan,   folmum geworhte.
To þam meðelstede   magan gelædde
Abraham Isaac.   Adfyr onbran;
fyrst ferhðbana   no þy fægenra wæs.

400

Wolde þone lastweard   lige gesyllan,
in bælblyse   beorna selost,
his swæsne sunu   to sigetibre,
angan ofer eorðan   yrfelafe,
feores frofre,   ða he swa forð gebad,

405

leodum to lafe,   langsumne hiht.
He þæt gecyðde,   þa he þone cniht genam
fæste mid folmum,   folccuð geteag
ealde lafe,   (ecg grymetode),
þæt he him lifdagas   leofran ne wisse

410

þonne he hyrde   heofoncyninge.
Up aræmde   Abraham þa;
se eorl wolde slean   eaferan sinne
unweaxenne,   ecgum reodan
magan mid mece,   gif hine metod lete.

415

Ne wolde him beorht fæder   bearn ætniman,
halig tiber,   ac mid handa befeng.
þa him styran cwom   stefn of heofonum,
wuldres hleoðor,   word æfter spræc:
"Ne sleh þu, Abraham,   þin agen bearn,

420

sunu mid sweorde!   Soð is gecyðed,
nu þin cunnode   cyning alwihta,
þæt þu wið waldend   wære heolde,
fæste treowe,   seo þe freoðo sceal
in lifdagum   lengest weorðan,

425

awa to aldre   unswiciendo.
Hu þearf mannes sunu   maran treowe?
Ne behwylfan mæg   heofon and eorðe
his wuldres word,   widdra and siddra
þonne befæðman mæge   foldan sceattas,

430

eorðan ymbhwyrft   and uprodor,
garsecges gin   and þeos geomre lyft.
He að swereð,   engla þeoden,
wyrda waldend   and wereda god,
soðfæst sigora,   þurh his sylfes lif,

435

þæt þines cynnes   and cneowmaga,
randwiggendra,   rim ne cunnon,
yldo ofer eorðan,   ealle cræfte
to gesecgenne   soðum wordum,
nymðe hwylc þæs snottor   in sefan weorðe

440

þæt he ana mæge   ealle geriman
stanas on eorðan,   steorran on heofonum,
sæbeorga sand,   sealte yða;
ac hie gesittað   be sæm tweonum
oð Egipte   incaðeode

445

land Cananea,   leode þine,
freobearn fæder,   folca selost."
Folc wæs afæred,   flodegsa becwom
gastas geomre,   geofon deaðe hweop.
wæron beorhhliðu   blode bestemed,

450

holm heolfre spaw,   hream wæs on yðum,
wæter wæpna ful,   wælmist astah.
wæron Egypte   eft oncyrde,
flugon forhtigende,   fær ongeton,
woldon herebleaðe   hamas findan,

455

gylp wearð gnornra.   Him ongen genap
atol yða gewealc,   ne ðær ænig becwom
herges to hame,   ac behindan beleac
wyrd mid wæge.   þær ær wegas lagon,
mere modgode,   mægen wæs adrenced.

460

Streamas stodon,   storm up gewat
heah to heofonum,   herewopa mæst.
Laðe cyrmdon,   (lyft up geswearc),
fægum stæfnum,   flod blod gewod.
Randbyrig wæron rofene,   rodor swipode

465

meredeaða mæst,   modige swulton,
cyningas on corðre,   cyre swiðrode
sæs æt ende.   Wigbord scinon
heah ofer hæleðum,   holmweall astah,
merestream modig.   Mægen wæs on cwealme

470

fæste gefeterod,   forðganges weg
searwum æsæled,   sand basnodon,
witodre fyrde,   hwonne waðema stream,
sincalda sæ,   sealtum yðum
æflastum gewuna   ece staðulas,

475

nacud nydboda,   neosan come,
fah feðegast,   se ðe feondum geneop.
Wæs seo hæwene lyft   heolfre geblanden,
brim berstende   blodegesan hweop,
sæmanna sið,   oðþæt soð metod

480

þurh Moyses hand   modge rymde,
wide wæðde,   wælfæðmum sweop.
Flod famgode,   fæge crungon,
lagu land gefeol,   lyft wæs onhrered,
wicon weallfæsten,   wægas burston,

485

multon meretorras,   þa se mihtiga sloh
mid halige hand,   heofonrices weard,
on werbeamas.   Wlance ðeode
ne mihton forhabban   helpendra pað,
merestreames mod,   ac he manegum gesceod

490

gyllende gryre.   Garsecg wedde,
up ateah, on sleap.   Egesan stodon,
weollon wælbenna.   Witrod gefeol
heah of heofonum   handweorc godes,
famigbosma   flodwearde sloh,

495

unhleowan wæg,   alde mece,
þæt ðy deaðdrepe   drihte swæfon,
synfullra sweot.   Sawlum lunnon
fæste befarene,   flodblac here,
siððan hie on bugon   brun yppinge,

500

modewæga mæst.   Mægen eall gedreas
ða gedrencte wæron   dugoð Egypta,
Faraon mid his folcum.   He onfond hraðe,
siððan grund gestah   godes andsaca,
þæt wæs mihtigra   mereflodes weard;

505

wolde heorufæðmum   hilde gesceadan,
yrre and egesfull.   Egyptum wearð
þæs dægweorces   deop lean gesceod,
forðam þæs heriges   ham eft ne com
ealles ungrundes   ænig to lafe,

510

þætte sið heora   secgan moste,
bodigean æfter burgum   bealospella mæst,
hordwearda hryre,   hæleða cwenum,
ac þa mægenþreatas   meredeað geswealh,
spelbodan eac.   Se ðe sped ahte,

515

ageat gylp wera.   Hie wið god wunnon!
þanon Israhelum   ece rædas
on merehwearfe   Moyses sægde,
heahþungen wer,   halige spræce,
deop ærende.   Dægword nemnað

520

swa gyt werðeode,   on gewritum findað
doma gehwilcne,   þara ðe him drihten bebead
on þam siðfate   soðum wordum,
gif onlucan wile   lifes wealhstod,
beorht in breostum,   banhuses weard,

525

ginfæsten god   gastes cægon.
Run bið gerecenod,   ræd forð gæð,
hafað wislicu   word on fæðme,
wile meagollice   modum tæcan
þæt we gesne ne syn   godes þeodscipes,

530

metodes miltsa.   He us ma onlyhð,
nu us boceras   beteran secgað
lengran lifwynna.   þis is læne dream,
wommum awyrged,   wreccum alyfed,
earmra anbid.   Eðellease

535

þysne gystsele   gihðum healdað,
murnað on mode,   manhus witon
fæst under foldan,   þær bið fyr and wyrm,
open ece scræf.   Yfela gehwylces
swa nu regnþeofas   rice dælað,

540

yldo oððe ærdeað.   Eftwyrd cymð,
mægenþrymma mæst   ofer middangeard,
dæg dædum fah.   Drihten sylfa
on þam meðelstede   manegum demeð,
þonne he soðfæstra   sawla lædeð,

545

eadige gastas,   on uprodor,
þær is leoht and lif,   eac þon lissa blæd;
dugoð on dreame   drihten herigað,
weroda wuldorcyning,   to widan feore.
Swa reordode   ræda gemyndig

550

manna mildost,   mihtum swiðed,
hludan stefne;   here stille bad
witodes willan,   wundor ongeton,
modiges muðhæl;   he to mænegum spræc:
"Micel is þeos menigeo,   mægenwisa trum,

555

fullesta mæst,   se ðas fare lædeð;
hafað us on Cananea   cyn gelyfed
burh and beagas,   brade rice;
wile nu gelæstan   þæt he lange gehet
mid aðsware,   engla drihten,

560

in fyrndagum   fæderyncynne,
gif ge gehealdað   halige lare,
þæt ge feonda gehwone   forð ofergangað,
gesittað sigerice   be sæm tweonum,
beorselas beorna.   bið eower blæd micel!"

565

æfter þam wordum   werod wæs on salum,
sungon sigebyman,   (segnas stodon),
on fægerne sweg;   folc wæs on lande,
hæfde wuldres beam   werud gelæded,
halige heapas,   on hild godes.

570

Life gefegon   þa hie oðlæded hæfdon
feorh of feonda dome,   þeah ðe hie hit frecne geneðdon,
weras under wætera hrofas.   Gesawon hie þær weallas standan,
ealle him brimu blodige þuhton,   þurh þa heora beadosearo wægon.
Hreðdon hildespelle,   siððan hie þam herge wiðforon;

575

hofon hereþreatas   hlude stefne,
for þam dædweorce   drihten heredon,
weras wuldres sang;   wif on oðrum,
folcsweota mæst,   fyrdleoð golan
aclum stefnum,   eallwundra fela.

580

þa wæs eðfynde   Afrisc meowle
on geofones staðe   golde geweorðod.
Handa hofon   halswurðunge,
bliðe wæron,   bote gesawon,
heddon herereafes,   hæft wæs onsæled.

585

Ongunnon sælafe   segnum dælan
on yðlafe,   ealde madmas,
reaf and randas.   Heo on riht sceodon
gold and godweb,   Iosepes gestreon,
wera wuldorgesteald.   Werigend lagon

590

on deaðstede,   drihtfolca mæst.